چله کشی فرش چیست و انواع آن کدامند؟

بافت گریم، قالی و فرش در کشور ما سابقه طولانی دارد. یکی از اصطلاحاتی که در این زمینه می‌شنویم چله و چله کشی است. چقدر در این زمینه اطلاعات دارید؟

چله کشی چیست

بافت فرش قبل از هر چیز به یک اسکلت محکم و مناسب احتیاج دارد تا نخ‌ها طبق نقشه و رنج به رج بافته شوند. این اسکلت شامل مجموعه‌ای از نخ‌ها می‌شود که به‌صورت موازی و با یک فشار یکسان کنار یکدیگر قرار می‌گیرند و دو ضلع عرضی دار قالی را به یکدیگر متصل می‌کنند. چله کشی یک از مراحل بسیار مهم در بافت است.

نخ چله چیست

نخ چله نخ مقاوم و مستحکم ای از جنس ابریشم، پشم یا پنبه است. این نخ مقاومت بسیار خوبی دارد.

انواع چله کشی

چله کشی به روش‌های ترکی و فارسی انجام می‌شود حتی گاهی اوقات این دو سبک با یکدیگر ترکیب می‌شوند. هر کدام از این روش‌ها مزایای خاص خودشان را دارند.

۱. چله کشی فارسی

برای این چله کشی باید ابتدا روی زمین آماده‌سازی‌های لازم انجام شود سپس روی دار قرار بگیرد. معمولاً در مناطقی که فارسی بافی انجام می‌شود این نوع چله کشی رواج دارد. چله کشی فارسی از کج شدن فرش جلوگیری می‌کند و استحکام بیشتری را به همراه دارد. از دیگر مزایای این چله کشی می‌توانیم به ثبوت تنظیم چله در سر و زیر دار اشاره کرد؛ همچنین امکان بافت قالی با طول بلند هم وجود دارد.

•  بزرگ‌ترین عیب این روش ثابت نبودن جای بافنده است. این امر باعث کم شدن تسلط روی فرش می‌شود و احتمال پارگی یا آسیب دیدن فرش یا قالی را بالا می‌برد.

۲. چله کشی ترکی

در چله کشی ترکی فرایند کار به‌طور مستقیم روی دار قالی انجام می‌شود. در این روش دقت و تمرکز بیشتری لازم است و باید با حضور دو نفر کار انجام شود. در چله کشی ترکی تسلط بافنده و نظم بین چله‌ها بیشتر است.

• بزرگ‌ترین عیب این روش هم کاهش کیفیت و دوام قالی است.

۳. چله کشی ترکیبی

پرکاربردترین نوع چله کشی “چله کشی تلفیقی” است که مزایای هر دو روش را دارد و فرآیند کلی کار را بهتر و ساده‌تر می‌کند. در چله کشی تلفیقی داری که استفاده می‌شود، دار ترکی است اما روش چله کشی به‌صورت فارسی (با کمی تغییر) انجام می‌شود و کار نهایی روی دار ترکی قرار می‌گیرد.

جمع بندی

یکی از مراحل اصلی قبل از شروع بافت قالی یا فرش “چله کشی” است. در این مرحله تارها به‌صورت عمودی روی دار نصب می‌شوند. این تارها باید گره‌ها را نگه دارند. به این گره‌ها “چله” می‌گویند. تارها معمولاً از جنس پشم، پنبه یا ابریشم هستند. چله کشی مدل‌های مختلفی دارد که روش تلفیقی آن از همه محبوب‌تر است. این روش برگرفته شده از مزایای چله کشی فارسی و ترکی است و کار بافنده در آن ساده‌تر می‌شود.